Ekonomik olarak AKP'yi kimler sevmemeli, kimler sevmemeli sorusunun üzerinde duracağım bu yazıda.
AKP iktidarının 12 yıllık yönetimi süresince maaş zamları hep konuşuldu. Hükümet %300'lere dayanan nominal artışlardan dem vururken reel artışlar konusunda sadece resmi ve teknik açıklamalar sırasında bilgi verdi. Bu 12 sene, taşeron işçi ve asgari ücretli işçi konusunda da büyük tartışmalara ve bilgi kirliliğine sahne olan bir 12 seneydi.
Peki gerçek rakamlar nedir? Asgari ücret, taşeron işçi ücreti ve memur maaşları nereden nereye geldi? Ya da gelmedi...
2002 yıl sonu asgari ücreti 184 TL iken 2014 yıl sonu asgari ücreti 891 TL olmuş. 2002-2014 yıllarında enflasyon oranı %181 civarındaymış. Bu durumda asgari ücrete enflasyon oranında zam gelseydi 2014 sonu asgari ücret 517 TL olacaktı. Oysa 2014 sonu asgari ücret 891 TL oldu. Yani reel artış oranı %72 seviyesinde gerçekleşmiş. Asgari ücretlinin alım gücü son 12 senede reel olarak %72 artmış. Yani maaşı neredeyse ikiye katlanmış.
2002 yıl sonu ortalama memur maaşı 578 TL iken 2014 sonunda bu rakam 2350 TL'ye gelmiş. Memur maaşına sadece enflasyon oranında artış gelseydi 1624 TL olacaktı. Buradaki reel artış %45 civarında olmuş.
Asgari ücret %72 reel artış yaşarken, ortalama memur maaşı %45 reel artış yaşamış.
Bu rakamlar gösteriyor ki, asgari ücretlinin AKP'den ekonomik olarak memnun olmaması için bir gerekçe yok. Memurun ise AKP'den memnun olması için salak olması lazım. 2002'den 2014'e memur maaşı özel sektör maaşına oranla epeyce gerilemiş. Örneğin memur da, asgari ücretli kadar zam almış olsaydı bugün 2350 TL olan ortalama memur maaşı 2800 TL olacaktı yani memurun 450 TL daha fazla geliri olacaktı.
Tabi Türkiye'de insanlardan rasyonel davranış beklemek biraz anlamsız. Konda'nın yerel seçimde yaptığı araştırmaya göre işsizlerin %39'u AKP'ye oy verdiğini ifade etmişti. İşsiz bile AKP'ye oy veriyorsa, memurun hak ettiğinden az zam aldığı için AKP'ye oy vermemesi biraz zor. Zaten yine Konda'nın araştırmasına göre memurda da birinci parti AKP'dir. Türk insanından IQ ortalaması en az 20 puan daha yüksek batılı insan reaksiyonu bekleyerek boş beklentilere girmememiz lazım.
Kaynaklar
Enflasyon oranları
Memur reel artış oranı
Asgari ücret
Konda seçmen araştırması
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder